Ondernemers krijgen lessen in gedrag van Ben Tiggelaar: ‘Veranderen vergt lef’

De leeuwen van Wildlands, je adem zo lang mogelijk inhouden en buschauffeurs die in hun vrije tijd stoppen bij de bushaltes. Het heeft allemaal te maken met gedrag. Ben Tiggelaar, gedragswetenschapper en schrijver gaf donderdagavond 10 september 2019 een college over zijn vakgebied voor een groot gezelschap van leden van de Ondernemerskring Heerenveen en andere belangstellenden.

Het werd geen saaie les. Van het publiek werd een actieve inzet verwacht. Met hun mobiele telefoon kon iedereen live meestemmen tijdens de veranderquiz. Tussendoor knalde muziek uit de speakers voor de “stretch break”, waarin iedereen mee mocht bewegen.

Grenzen zijn psychologische grenzen

De lezing begon met het inhouden van de adem. Een aantal van de aanwezigen besloot de adem zo lang mogelijk in te houden. ‘Dat is een bewust voornemen. Maar je hebt lucht nodig. Je hersenen schreeuwen zuurstof! Zuurstof!’, zei Tiggelaar. ‘Je kunt dit heel goed trainen. Grenzen zijn vaak psychologische grenzen. Fysiek kun je veel meer.’

Op heel veel dingen in het leven heb je zelf geen grip, leerden de ondernemers van Tiggelaar. ,,Dat heb je alleen op je eigen gedrag. Zo heb je voor een groot deel invloed op je gezondheid en of je gelukkig bent. Het belangrijkste dat in je geluk meetelt, is wat je dagelijks doet. Als je iedere dag iets aardigs doet voor een ander, dan word je daar zelf gelukkig van. Friezen doen het prima op dit vlak: wij scoren het hoogste van de Nederlanders als het gaat om gelukkig zijn’’.

Tijdens de ‘veranderquiz’ kwam de kale waarheid aan het licht, zoals Tiggelaar het omschreef. Veranderen is volgens hem moeilijk. ,,Het kost gemiddeld 66 dagen, het is een proces van doorzetten en pijn lijden. De meeste mensen beginnen niet eens aan verandering.’’

 

Buschauffeurs stoppen met eigen auto bij halte uit gewoonte

Na het volgende stretchmoment ging Tiggelaar dieper in op de valkuilen. Naar zijn zeggen is het brein een overlevingsmachine. Bij het maken van lijstjes wegen de minpunten altijd zwaarder dan de pluspunten en om beter te worden moet je oefenen. ,,Sporters trainen, trainen, trainen en spelen dan pas een wedstrijd. Bij ondernemers is het één en al wedstrijd. Om beter te worden, moet je oefenen. Tiggelaar strooit met voorbeelden. Zoals over geconditioneerd gedrag. Zo zijn er buschauffeurs, die ook in het weekend met hun eigen auto bij de bushalte stoppen.’’

 

‘Sometimes all you need is 20 seconds of insane courage’

In het laatste kwartier legde Tiggelaar uit hoe je gedrag dan wel kunt veranderen. Hiervoor heeft hij de Ladder bedacht. Op de bovenste trede staat het doel, de output. Daaronder bevindt zich het gedrag, de input. Onderaan de Ladder staat support. ,,Dat is de ondersteuning die je nodig hebt om je gedragsvoornemen ook echt uit te voeren. Verander bijvoorbeeld de omgeving zoals in het dierenpark in Emmen Wildlands is gebeurd. Met de uitbreiding van de verblijven zagen de bezoekers de leeuwen niet meer. Door een hoge holle rots van binnenuit te verwarmen, bleven de dieren nu op één plek liggen’’. Volgens Tiggelaar helpt het om geen prestatie- maar een leerdoel op te stellen. Ook helpt het om de snelheid te verlagen. ‘Neem de tijd’, is zijn boodschap. En wil je echt veranderen? ‘Sometimes all you need is 20 seconds of insane courage’.

Voorafgaand aan het college van Ben Tiggelaar, vertelde OKH-voorzitter Wilko Jan Aardema over het laatste nieuws van de Ondernemerskring Heerenveen. Genoemd werd dat secretaris Baukje van der Meer  inmiddels afscheid heeft genomen. Zij was niet aanwezig, maar de voorzitter bedankte haar in zijn inleiding uitgebreid voor haar jarenlange inzet. De nieuwe secretaris, Aly Claus, werd voorgesteld aan de aanwezigen.

De OKH is bij verschillende initiatieven betrokken. Zo wordt het bedrijventerrein van Heerenveen met camera’s in de gaten gehouden. Een beveiligingsbedrijf maakt gebruik van dit initiatief. Als tegenprestatie zorgen zij dat er ‘s nachts iemand een oogje in het zeil houdt.

Het project Wolkom Thús is breder getrokken. Met het initiatief probeert de Ondernemerskring om (jonge) Friezen om útens terug te halen naar Friesland. Hiermee moet het gemakkelijker worden om gekwalificeerde mensen die, bijvoorbeeld na hun studie naar elders zijn vertrokken, aan Friesland te binden. Hierbij wordt gedacht aan het aanbieden van een baan of een woning door Wolkom Thús. ‘We bieden ze een Fries leven’,  zei Wilko Jan Aardema. Inmiddels valt dit project onder het IPF, het InnovatiePact Friesland en moet nog verder worden uitgewerkt.

Het derde initiatief vanuit de Ondernemerskring Heerenveen is Het Knooppunt aan het Burgemeester Kuperusplein. Hier komen jongeren, ondernemers en leraren samen. De jeugd moet door samen te werken zien dat er ook een toekomst voor hen is in de regio. Gemeente Heerenveen, de Rabobank en het Friesland College steunen het initiatief.